Ağrı’da ilkbahar yağışları kuraklık tehlikesi altındaki baraj ve akarsulara yaradı
Doğu Anadolu Bölgesi‘nde kışın birinci aylarının kurak geçtiği Ağrı‘da kar suları ve ilkbaharda devam eden yağışlarla baraj, göl ve akarsuların düzeyi yükseldi.
Meteoroloji Genel Müdürlüğünce hazırlanan 2022 kasım, aralık ve 2023 ocak aylarını kapsayan 3 aylık kuraklık haritasında “olağanüstü kurak” ve “çok şiddetli kurak” olarak tanımlanan Doğu Anadolu Bölgesi‘nde bahar aylarında devam eden yağışlar umut oldu.
Karın evvelki yıllara nazaran yaklaşık 2 ay geç yağdığı Ağrı‘da, kurak geçen kışın akabinde bahar aylarında tesirli olan yağışlarla baraj, göl ve akarsuların su düzeyi arttı.
Patnos ilçesinin içme suyunu karşılayan, ziraî sulamada kullanılan, geçen yıl yağışların az olması ve kuraklık nedeniyle sonbaharda kuruma noktasına gelen Patnos Barajı, ilkbaharda tesirli olan yağışlarla dolmaya başladı.
Patnos Barajı’nda geçen yıl nisan ayında yüzde 40 olan ve sonbaharda yüzde 15’e düşen doluluk, artık yüzde 50 düzeyine ulaştı.
Yazıcı Barajı’nda geçen sene ilkbahar aylarında yüzde 70 olarak ölçülen doluluk, bu yıl tıpkı periyotta yüzde 80’e yükseldi.
Etkili olan yağışlarla Murat Irmağı’nın de debisi yükseldi.
Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Coğrafya Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alperen Kayserili, AA muhabirine, geçen yıl ilkbahar ve kış aylarında tesirli olan yağışların olağan kıymetlerin üzerinde seyrettiğini söyledi.
Geçen sene kış mevsimi ve ilkbaharla bir arada yağış kıymetlerinin çok yüksek olduğu belirten Kayserili, şöyle devam etti:
” Doğu Anadolu Bölgesi‘nde bilhassa mart ayı yağışlarında ortalama pahaların 65,8 milimetre olması gerekirken bu kıymetin geçen sene mart ayında 101,7 milimetreye kadar yükseldiği bir devir yaşamıştık. Bu bizim için çok sevindirici bir durumdu zira hem ziraî sulama da hem de barajların doluluğu açısından epey verimli bir süreç yaşamıştık. Fakat yaz aylarında tesirini göstermeye başlayan kuraklık bilhassa sonbahar yağışlarının düşük olması ve kış periyodunda de epeyce düşük yağışlarla birlikte hem Doğu Anadolu Bölgesi hem de Ağrı özelinde şiddetli kuraklığın görüldüğü bir periyot olarak dikkatimizi çekti.”
“Martta 102,4 milimetre yağışla karşılaştık”
Kayserili, ocak ayının sonlarından başlayan yağışların, mart ve nisan aylarında da giderek tesirini artırmasının yüzleri güldürdüğünü lisana getirdi.
Doğu Anadolu Bölgesi’nin karasal iklim özelliklerinin görüldüğü bir bölge olduğuna işaret eden Kayserili, şöyle konuştu:
“Mart ayı ortalamalarına baktığımızda 102,4 milimetre civarında yağışla karşılaştık. Bu bizler açısından hayli sevindirici bir bedeldi. Nisan ayı yağış ortalamaları şimdi sonuçlanmadı fakat yeniden buna emsal bir sayıyla karşılaşacağımızı kestirim etmekteyiz. Bu hem toprağın suya doygunluğu açısından hem de yer altı suların beslenebilmesi açısından hem de barajların doluluk oranının istenilen düzeye yükseltilebilmesi açısından bizler için hayli sevindirici gelişmelerdir.”
Bölgede klâsik manada kırkikindi yağışları olarak bilinen ve bilimsel manada da konveksiyonel yağışlar denilen sürecin nisan, mayıs ve haziran aylarında kendini gösterdiğini söz eden Kayserili, “İçerisinde bulunduğumuz nisan ayında yüzümüzü güldürebilecek düzeyde yağış ölçülerinin yüksek olduğunu söylememiz gerekiyor. Toprağın suya doygunluğu dediğimiz bir süreç yaşanmak zorundadır. Toprağın bilhassa derinliklerine yanlışsız suyun inmesi, toprağın beslenebilmesi, toprağın hava alması ve bu suyun yer altı sularına rahatlıkla dahil edilmesi gerekiyor. Bunun için de bol ölçüde suya muhtaçlığımız var.” diye konuştu.
Kayserili, artan yağışların tarım toprakları ve eserleri çok yararlı olduğunu anlatarak, akarsuların debisinin yükselmiş olmasının, barajların doluluk oranının olumlu bir tarafta seyretmesinin büyük bir avantaj olduğunu belirtti.
Özellikle içme ve ziraî sulamada suyun daha dikkatli kullanılması gerektiğine vurgu yapan Kayserili, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Aralık ve ocak ayları bizim için korkutucuydu. Şiddetli kuraklık dediğimiz bir sürece yanlışsız bizi götürmekteydi. Şiddetli kuraklık ise bizim aslında sıkıntı durumda yaşatmaya çalıştığımız ziraî üretimimizi olumsuz etkileyecekti. Ziraî üretimin olumsuz etkilenmesi ise hem toplumsal hayatımızda dezavantajlar yaşamamıza hem de ekonomik manada büyük bir çıkmaza girmemize sebep olacaktı. Bilhassa şubat ayında başlayan yağış ölçülerinin artması, mart ve nisan aylarında da yüzümüzü güldürecek düzeylerde ve olağanın yaklaşık yüzde 56 üzerinde yağış ölçüsünün kendini göstermesi, bizim ziraî üretim manasında yarına yönelik planlarımızın olumlu bir seyre gerçek ilerleyeceğini gösteriyor diye düşünüyorum.”